Tips en Tricks voor de bas

Schitterende tips, ideeën en oplossingen

Snaar bevestiging contrabas

Ik heb sinds enige tijd een contrabas en heb ik twee keer onderhanden laten nemen door luther Frans van Oosterhout om de actie wat te verlagen, en da’s allemaal zeer netjes gedaan moet ik zeggen. Echter, het beetje zwaar aanvoelen bij het spelen bleef altijd wel. Er zat nog wel een bepaalde “bonk” en wat neuzeligheid in het geluid op A en D snaar in het 7-10e positiegebied, de toonvorming was altijd wel enigszins moeizaam en wat traag naar mijn gevoel, en ben dus op zoek gegaan naar een dunnere set (nu D’Addario Prelude J610 voor 3/4 bas) als mogelijke oplossing.  En in tegenstelling tot snaren voor gewone bas, staat er vrijwel nergens info over diktes op de verpakking. Door mijn zoektocht kwam ik ook terecht bij het Basforumboek of daar iets te vinden was.
En toen kwam ik het Rabbath-verhaal van Theo tegen op blz 18 van het Basforumboek dat mij toch wel interesseerde. Ik heb de snaren zoals beschreven gemonteerd en mijn ervaring daarna:
De eerder gemelde “bonk” en neuzeligheid zijn eigenlijk zo goed als weg. Hij ademt meer, klinkt veel warmer, dikker en gelijkmatiger, en speelt gewoon veel soepeler, spreekt sneller aan. Het lijkt een compleet ander instrument. Ik heb zoveel mogelijk de richting van de baleinden van de snaren in een rechte lijn met de snaren gezet. Of dit ook klankmatig iets doet weet ik niet, de belasting op de snaar loopt wél in de snaarrichting, en dat is i.i.g. beter voor de snaar. Je hoeft ze er overigens niet af te halen (zoals Theo opperde), alleen een eind losdraaien, snaar van de kam af, het ronde baleind uit het staartstuk trekken en weer andersom plaatsen, snaar spannen, het vilt doorknippen en verwijderen. En zo werk je snaar voor snaar af in pakweg een kwartiertje tijd.  En als dat toevallig niet zo lekker uitpakt op jouw instrument, gewoon weer terug veranderen. Zo kun je ook experimenteren met wel of geen vilt, los van de techniek va bespannen. Kost niks en kan verrassend uitpakken. Vilt dempt, en waarom dan gebruiken….?
Op jouw reactie mbt trekkracht :
Niet belangrijk, als alles beter klinkt en voelt, kun je alle theoretische/natuurkundige verhalen overboord gooien. Een instrument klinkt of klinkt niet, ongeacht allerlei theoretisch natuur/bouwkundig geneuzel. Een slecht gebouwd instrument blijft slecht en gaat nooit klinken, wat je ook doet. En dat geldt ook voor electrische. Ik heb een ruim 40 jaar oude imitatie Fender Jazz Bass (349 gulden destijds), die qua bouw met alle gitaarbouwwetten spot en ik moet tot op de dag van vandaag nog steeds de eerste Jazz Bass tegenkomen die beter KLINKT. O ja, een goed instrument krijg je ook nooit slecht aan het klinken, kost veel moeite.
Nick Kempers

contrabas

Foto van staartstuk, snaren lopen helemaal vrij, geen contact met staartstuk. Het geheim?

contrabas

Foto van element: Een 45 jaar oud  Schaller-element voor acoustische gitaar onder aan de hals gemonteerd. Een blokje hout onder aan de binnenkant van de hals gelijmd en daar een alustrip op geschroefd en daar het element op vastgeschroefd,en kan in alle richtingen geschoven en gebogen worden. Dat element zweeft eigenlijk en voorkomt daardoor rondzingen en klinkt heel erg naturel. Ik weet het, geen schoonheidsprijs qua uiterlijk maar who cares?

Kunststofhaar voor de strijkstok

Als altijd op zoek naar beter geluid stuitte ik op Strijkersforum.nl op Zarelon, kunststofhaar voor de strijkstok. Een belangwekkende discussie bloedde dood, aangezien de vioolbouwers het niet oppakten. Begijpelijk, want dit haar slijt nooit en zal veel van hun beharingswerk doen vervallen. Ik heb de test gedaan: enkele bundeltjes Zarelon besteld bij Peter Zaret, kosten enkele dollars per stuk. Ik ben contrabassist. Heb mijn stok hiermee laten beharen bij mijn vioolbouwer. Het resultaat is werkelijk verbluffend!! Het strijkt heel gemakkelijk en een enorme boost van het geluid. Heel veel grip op de snaren. Net als darmsnaren kunnen ook de paardenharen naar het verleden. Ik kan me wel voorstellen, dat de vioolbouwers hier niet blij van worden, aangezien het veel beharingswerk zal doen verdwijnen. Heb ook een vioolstok hiermee laten beharen. Ben zelf geen violist, maar wil hun ervaring hiermee graag horen. Wie het wil proberen, mag me mailen, ik woon in Amersfoort. Geldt ook voor contra-bassisten.
Pieter Vos

contrabas
Kam passend maken

Zoals de meeste bassisten wel weten is de kam goed passend op de bas te maken een secure en tijdrovende bezigheid. Omdat ik een nieuwe kam moest/wilde plaatsen, en ik eigenlijk zoveel mogelijk zelf wil doen of maken, heb ik een tijdje op het internet rond gesurfd om te kijken of hier ook wat documentatie over bestond.
Tijdens dit surfen kwam ik op een site van Gerald Dallhammer, een contrabas bouwer/reparateur uit Euratsfeld (Oostenrijk) Hier wordt met een simpel stukje gereedschap, dat simpel zelf te bouwen is, de poten van de kam precies in model geschuurd. Het is afgeleid van de Bridge Fitting Jig dat in de handel is voor viool en cello.
Ik heb het apparaatje gebouwd en uitgeprobeerd op een verstelbare baskam. Het werkt perfect met een uitstekend contact of over de gehele zool van de kam. Op de site staan nog veel meer wetenswaardigheden a.g. contrabasbouw en reparaties. Echt het bekijken waard!
Anton Stukker

contrabas
Hoes

Koop altijd een goede hoes voor je bas. Sommige (goedkope) bassen worden geleverd in een simpele tas, die meestal niet gevoerd is. Als je hiermee te lang blijft rondlopen beschadigt je bas al snel. Koop dus, zodra je een beetje vaker met je bas onderweg bent een gevoerde hoes.
Sander Huiberts

contrabas

Speakersnoer

Gebruik nooit – maar dan ook echt NOOIT – een gewone gitaarkabel om je speakers aan te sluiten op je bastop. Als je dit toch doet, geraakt je kabel oververhit waardoor de isolatie kan smelten en je versterkeruitgang kortgesloten word. Fatsoenlijke luidsprekerkabel heeft dikke koperen aders en heeft dus een voldoende lage weerstand. De mate van opwarmen is namelijk recht evenredig met de kabel-weerstand en het kwadraat van de stroom door de kabel. Hoe luider je speelt, hoe meer kans op brokken…
Een gitaarkabel (meer algemeen: instrumentkabel) is bedoeld om een flexibele verbinding te maken tussen instrument en voorversterker, dus is de gevlochten koperdraad binnenin zo dun mogelijk. Probleem is echter dat de weerstand van een kabel omgekeerd evenredig is met zijn diameter, waardoor de weerstand redelijk hoog wordt. De ingangsimpedantie van de doorsnee voorversterker is gelukkig hoog genoeg (typisch zo’n 10k-ohm) om de ohmse weerstand van deze kabel teniet te doen.
Luidspreker kabels moeten echter een voldoend lage weerstand hebben (relatief t.o.v de luidspreker impedantie). Voor 8 Ohm luidsprekers moet je je richten op 0.4 Ohm of lager. Bij kabellengtes tot ca. 5 meter kan dit gemakkelijk bereikt worden met lichtnet snoer van 0.5 mm2 ader doorsnede. Bij langere kabels is het verstandig om wat zwaarder snoer te nemen, bijv. 0.75 mm2 of nog beter 1.5 mm2.
Klik hier voor een grafiekje dat dit verduidelijkt. Voor de techneuten onder ons: weerstand = (lengte kabel x 0.0175 / diameter). waarbij:
– lengte kabel = heen en terug
– diameter = in mm^
Erwin Deumens

contrabas

Insmeren darmsnaren

Het materiaal van de darmsnaren komt van schapen. Kleur meestal lichtbruin. Als deze snaren uitdrogen kunnen ze knappen. Vandaar dat je ze moet insmeren met olie. De olie die ik gebruik heet Saitenöl. Saite = snaar (Duits).
De omwonden darmsnaren hebben een kern van darm en een winding van zilverdraad. Dat zijn meestal de a en de e snaar. Dus de laagste 2 snaren van de standaard 4 snarige contrabas. Zonder de zilverdraad windingen zouden die snaren erg dik moeten worden.De d en g snaar zijn meestal “kaal” en moeten geolied worden.
De a en e snaar zijn vrij sterk en zullen niet snel kapot gaan. Over het algemeen zijn darmsnaren wel kwetsbaarder dan de stalen snaren. Ze worden gebruikt in de barokmuziek en ook door jazzmusici. Ik heb ze zelf ook wel gebruik voor Jazz. Ze “plukken” lekker omdat ze niet zo hard zijn.
Theo Toenink

contrabas
Versterking met mics

Zelf ben ik weg – samen met een vriend die afgestudeerd is op de contrabas, klassiek en lichte muziek, 15 jaar geleden – van dynamische grootmembraam microfoons. We gebruiken de AKG D-112 en een Sennheiser E 602.
Om deze mic’s goed voor te versterken, voordat het naar een mixer of je basversterker gaat, gebruiken we de ART tube mic preamp.
Het grote probleem by mic’s is het rondzingen, daarom is de plaatsing erg belangrijk.
Je ziet een foto van mijn Victor Pavlovsky (Oost-Duitse) bas, niet erg kostbaar of bijzonder maar alle zwakheden weggewerkt door een goede basbouwer.
Ik heb klemmen gekocht van K&M die ik via de poot vd contrabas heb vast gezet en een gedeelte aan het staartstuk. Op deze manier heeft de bas geen last van deze contructie. Het voordeel is, je kunt meer bewegen, je hebt een constante afstand van de mic, die je kunt verzetten d.m.v de zwanenhals. Het gaat luid genoeg voor het versterken voor op het podium of café.
Gaat het rondzingen dan staat de bas te hard voor het versterken van een akoestisch instrument/signaal, of de bandleden spelen te hard. Zelf heb ik jaren met elementen van Rikkers gespeeld, zeg maar een soort Underwood systeem, maar na het horen van deze mic/preamp combinatie is het geluid eigenlijk niet meer dat een “electric signaal” ongeacht de versterking, je komt in de buurt misschien maar haalt het niet bij een “vette” mic.
Ook hebben we kleine mic’s gebuikt die je op de bas kan monteren, maar blijft dan achter met het “brede” geluid, ofwel clip-on mic’s, wel handig maar het membraam blijft klein.
De AKG D112 & ART tube preamp kosten samen gebruikt, in goede staat, ongeveer €200,- en de K&M klem met zwanenhals ongeveer €40,- dus erg betaalbaar allemaal. Er zijn al leuke reacties van bassisten gekomen. Natuurlijk is een condensator grootmembraam mic te gek, maar erg gevoelig, erg kostbaar en je moet ze niet laten vallen, in een professionele studio hebben ze er toch al de nodige van staan toch?
Fred van der Wende

contrabas
Aanvulling Fred van der Wende

Ik heb nog een kleine aanvulling bij de tip van Fred van der Wende. Jonas Lohse (www.jonaslohse.de) brengt een prachtige microfoonklem op de markt waarmee je op een hele elegante en praktische manier een microfoon aan je bas kan monteren (zie ook de foto).
Hij levert heel snel, en het is waarlijk een schitterend stukje techniek. (nee, ik heb geen endorsement contract met Lohse, of zoiets   😉
Wander van Duin

contrabas

Snaren reinigen

Af en toe maak ik de snaren schoon met ballistol spray. Daar wordt de toets ook weer mooi schoon en diepzwart van.
Henk Haverhoek

contrabas

Wegvallen geluid versterker

Er kan zich het probleem voordoen met je versterker dat je volume steeds wegvalt. Van Gert Deinum hoorde ik dat dit te maken kan hebben met het niet gebruiken van de effects send/return optie op je versterker. Even 20 keer met een jackplug in deze ingangen raggen en het probleem is opgelost.
Philip Baumgarten

Houten endpin

Drumstokken zijn te dik en passen niet spontaan in de meeste bassen. Wat wel werkt zijn Tymbale stokken. Deze zijn ook van Hickory hout en volledig recht en dunner en passen direct in de bas. De bas vibreert / veert dan iets, maar dat is niet hinderlijk en waarschijnlijk ook nodig voor het gewenste geluids-effect. De stokken kosten niet veel en zijn gemakkelijk online te bestellen. Hickory hout is erg sterk.
Pieter Vos

Rondzingen

Als je contrabas snel rondzingt kun je een stuk zwart geluidsisolatieschuim onder onderste deel van het staartstuk klemzetten met de kast (ongeveer 10 cm). Niet te strak klemmen, anders gaat het misschien niet goed met het bovenblad. Bij mij helpt deze truuk bijvoorbeeld op grote harde oordop-podia om niet teveel last te hebben van de bassdrum van een drummer. Eerst wilde mijn bas dan nog wel eens gaan rondzingen. Ik hoor het niet in de klank. Met mijn Fishman Pro EQ platinum Bass kan ik de fase-knop bij holle vloeren omzetten. Hierdoor gaat de bas praktisch nooit meer rondzingen.

contrabas
Lengte snoer

Gebruik niet een te lang snoer als je van het hoog in je gitaar houdt: een snoer werkt als een condensator en als je snoer langer is dan pak ‘m beet 6 meter, dan is het effect dat je je Tone-knop een beetje terugdraait. Actieve gitaren en basgitaren (dat wil zeggen met een voorversterker oftewel preamp erin) hebben daar totaal geen last van.
F. Rikkers

Originele schoonmaaktip

Ik maak mijn snaren (Thomastik Spirocore) een maal per maand schoon met een doekje en een beetje rode wijn, bij voorkeur uit Spanje of Zuid-Amerika die zijn niet zo agressief, het geeft na deze beurt een heldere klank en de toets krijgt zijn vertouwde kleur weer terug.
Overigens doe ik deze behandeing pas na een half jaar, bij nieuwe snaren heeft het nog niet zo veel zin, die klinken n.l. als grootmoeders waslijnen alleen maar twing twang, je kent dat wel.
Branimir Teuwen

Reinigen Toets

Ik zou voor het reinigen van de toets een droge doek nemen. Laatst werd mij een contrabas ter reparatie aangeboden. De toets was losgekomen en deze moest ik weer vastlijmen. De oude lijmlaag moest daarvoor worden opgelost met warm water. Daarmee werd ook meteen de toets gereinigd. Met het oplossen van het vuil hierop kwam ook de originele kleur weer terug, behoorlijk lichter dan eerst, hetgeen ik géén gezicht vond bij het gebruikte uiterlijk van de bas.
Het helpt ook enorm als je na elke keer spelen even de toets en de snaren afveegt. Je snaren gaan aanzienlijk langer mee, en het vuil op de toets krijgt geen kans op te drogen en zich te hechten.
Ronald

Impedantie & pre-amp

De meeste piezo gebruikers vergeten wat een enorme impedantie die dingen hebben, ik heb sinds kort een heel goedkoop impedantie correctie netwerkje (uitgangs-impedantie ongeveer 1MegOhm) en ik vind het geluid uit mijn versterker wat echter (rechter qua karakteristiek).
Impedantie is de weerstand die je versterker ziet vanaf het instrument, die is bij piezo’s errug hoog, hetgeen tot gevolg heeft dat je mid-hoog onnatuurlijk & een beetje honkerig uit je kast komt. Door de impedantie naar beneden te brengen wordt je geluid natuurlijker en komen je vingers meer tot hun recht, om over de snaren nog maar niets te zeggen. (Vergelijk een versterkte nylonsnarengitaar die meestal ook via een pre-pre-ampje de versterker in gaat.)
Acoustic Image heeft dit probleem voor ons bassisten bij voorbaat de wereld uit geholpen door de ingangsimpedantie van hun Clarus-amp hoog te kiezen (10 Mg-Ohm).
Zelf werk ik met de S.W.R. Baby-Blue of de Gallien-Krueger 150S. Toch blijft de upright zonder correctie een zekere mate van elektrische feel houden, met een correctie ding is dit een stuk minder.
Er zijn vele soorten pre-pre-ampen te koop: een van de mooiere is wel het ding van Sadowsky, maar die is wel prijzig.

contrabas
contrabas

Waarschuwing bij het uitkoken

Uitkoken is een prima tip en het werkt voortreffelijk. Tenzij je het met Biotex doet!!!!! Want de soda lost aluminium en andere metalen op als je niet goed oplet. Een mooi setje snaren heb ik zo al mooi koperkleurig gekregen. Dit was natuurlijk niet de bedoeling…
Martin

Tegen RSI en kramp

Als voorzorg en als genezing: het klinkt misschien heel raar, maar ik heb het van mijn basleraar gehoord, en bij mij helpt het echt heel goed. Eerst met je hand over de plek wrijven waar het pijn doet zodat de spier opwarmt en dan met een bamboestokje er overheen wrijven. Misschien is het een placebo, maar het help echt!!
Nick

Kramp in de vingers

Gelukkig komt het niet meer voor, maar het is me vroeger vaak overkomen dat de speelvingers van mijn linkerhand in een kramp kwamen te zitten. Soms ook van mijn rechterhand. En dan ben je je, zeker tijdens een optreden, er pijnlijk van bewust dat je een hobby hebt als (oudere) contrabassist. Met één vingertje kom je nog wel tot de finish, maar je drive is compleet weg. Aan een fysiotherapeut heb ik gevraagd welke remedie hiervoor is. Voor diegenen die hier ook wel eens last van hebben, de volgende tip.
Ga (voordat je gaat spelen) met de binnenkant van beide handen plat op een tafel of iets dergelijks stevig drukken. Je kunt ook je handen stevig naar achteren buigen. Zo breng je beide handen op een goede spierspanning en heb je geen last meer van kramp.
Jelle Visser

Wat je ook kunt doen: stel dat je op vakantie gaat of niet veel tijd hebt om te studeren: neem een doorgeknipte tennisbal en houd deze in je handpalm. Druk dan met je vingers het bolle deel van de tennisbal in. Hiermee kun je je vingers trainen en sterker maken. Nog beter én leuker is de Powerball (www.powerballs.com – nee, deze url is NIET wat je denkt!) waarmee je door middel van gyroscopische krachten je armen en vingers kunt trainen. Goed voor de doorbloeding, blessures zijn verleden tijd en het is nog leuk ook!
Sander Huiberts

Sinds enige jaren drink ik minimaal 1/2 liter en soms wel meer sportdrank en hap geregeld van een banaantje. Ik kreeg deze tip na ook veel problemen met kramp gehad te hebben van mijn fysiotherapeut (een top atletiektherapeut). Hij verklaarde het als volgt: tijdens het spelen verlies je verlies je een hoop lichaamsvoedingsmiddelen, zouten, koolhydraten, enz. Omdat een bassist tijdens een gig met zijn handen veel meer bewegingen maakt als een marathonloper en veel spierkracht gebruikt wordt moeten deze spieren ‘gevoed’ worden. Ook alcohol is funest voor een basspeler voor en tijdens een optreden (na de gig lust ik het ook wel). Ik volg zijn raad nu al 10 jaar lang op en heb zelden of nooit meer baskramp, terwijl ik toch heel regelmatig 2 optredens per dag draai.
Anton Stukker

Pluggen

Koop alleen snoeren voor je bas met (Cannon) Neutrik jack connectors. Bij mijn zijn alle andere pluggen kapot gegaan of heeft de trekontlasting het niet gehouden. En dan doe ik nog niet eens wild met de snoeren en trek ik niet aan het snoer!
Sander Huiberts

Plaatsing Fishman BP 100

Wat betreft het versterken van contrabassen was ik uitermate benieuwd naar de meningen over de verschillende systemen omdat het ook voor mij nog steeds een zoektocht is naar de “perfecte versterkte klank”. Wat mij opviel was de grote ontevredenheid over de Fishman BP100.
Het verrast mij enigzins omdat het een heel bekend en veel gebruikt systeem is dat best ook nog te betalen valt. Ik heb dit systeem ook gekocht en vond, net als de meesten, de klank niet echt fantastisch.
Wat velen misschien vergeten is dat je met elementen ook kunt experimenteren. De aangewezen plaats voor de BP100 is op de kam, zodat je (naar mijn mening) een klank krijgt met veel tophoog en ‘string-noise’.
Ik heb de twee piezo-schijfjes nu op de zijkant van een F-gat gemonteerd, en de beugeltjes lichtjes opengeplooid zodat deze netjes over het bovenblad schuiven.
Het resultaat is heel verrassend en de klank veel warmer en beter. Je kan dan nog experimenteren met welk F-gat je gebruikt, of je beide elementjes op het bovenblad zet of één op de kam laat, en er was zelfs iemand die ze onder de voet van z’n kam had zitten volgens het David Gage-principe

contrabas
Lak bijwerken

In maart 2008 heb ik via Marktplaats een gebruikte ½ contrabas gekocht van het Roemeense fabrikaat Reghin. Hij heeft een massief voor- en achterblad en een ebbenhouten toets en staartstuk. De bas is ongeveer 20 jaar oud en technisch nog in goede staat. Hij is echter veel gebruikt en was nogal beschadigd en mede daarom was de prijs ook heel acceptabel. Nu mag men best kunnen zien dat het een oude bas is maar bepaalde beschadigingen vielen toch wel erg op en op die plaatsen is het onderliggende hout ook niet meer goed beschermd. Ik heb daarom besloten om de lak een beetje bij te werken.
Ik heb via Google geprobeerd of ik iets over het bijwerken van lak kon vinden. Het enige dat in de buurt kwam vond ik op de het StrijkersForum bij het onderwerp ”scheuren vullen met lak op alcoholbasis”. De gegeven informatie is best interessant maar ik verwacht niet dat de lak op mijn contrabas op alcoholbasis is en ik wil ook liever gebruikmaken van een lak die ik zo in de verfwinkel kan kopen.
Een probleem met de glanzende lak die op mijn instrument is aangebracht is, dat hij niet één kleur heeft. De basiskleur is lichtbruin met een oranje gloed. Naar de randen toe verloopt de kleur echter naar donkerbruin met een donkerrode gloed. Hierdoor is het niet mogelijk om beschadigingen acceptabel bij te werken met één kleur lak.
Er zijn drie soorten beschadigingen. Op het zijvlak, dat tijdens het bespelen tegen je aan rust, zit een kale plek van ongeveer een rijksdaalder groot en de lak er direct omheen is behoorlijk aangetast. Op het voor- en achterblad en op de zijkanten zitten vele kleine beschadigingen zoals krassen en deukjes waar de lak echter meestal niet verdwenen is. De randen van het voor- en achterblad zijn aanzienlijk beschadigd en op de plaatsen waar de bas op rust wanneer je hem op zijn kant legt, is de lak helemaal verdwenen. Deze randen zijn ook erg ruw waardoor je er met je kleding aan kunt blijven haken.
Het handigst is om de bas mee te nemen naar de verfhandel en te kijken of er een mengkleur is die zo goed mogelijk overeen komt met de lichte basiskleur. Voor mijn bas was dat van de transparante interieurlak van het merk Rambo, de kleur ”naturel kersen” no. 768. De minimum hoeveelheid is 250 ml waar je wel honderd bassen mee kunt bijwerken. Deze lak is transparant en na het drogen enigszins mat. De uiteindelijke kleur hangt af van de kleur van het blanke hout en van het aantal lagen. Voor de donkere randen moet je de gekozen lak mengen met een pigment. Bij de verfhandel had men kleine flesjes van 22 ml universele mengkleur van het merk Colorex. De kleur die het beste paste bij de donkere delen van mijn bas was ”Oxydrood”.
Ik ben begonnen met de bas met een spons goed af te nemen met warm water en hem daarna goed droog te wrijven. De vier snaren heb ik afgenomen met alcohol en zij zijn gewoon blijven zitten tijden het bijwerken van de lak.
Vervolgens ben ik begonnen met de kale plek op de zijkant. De lak was er niet overal af maar er zaten nog streepjes lak op plaatsen tussen de houtnerf. Met een tekenmesje heb ik deze streepjes lak verwijderd en de beschadiging iets groter gemaakt zodat de randen niet meer gekarteld waren. Daarna heb ik de kale plek en de omliggende aangetaste lak geschuurd met watervast schuurpapier no. 280.
De beschadigde en kale delen van randen van het voor- en achterblad heb ik eerst geschuurd met schuurpapier no. 120 dat om een schuurblok gevouwen was. Vervolgens heb ik nageschuurd met watervast schuurpapier no. 280. Ik heb daarna de bas met de stofzuiger waarop een borstel zat goed schoon gezogen en ook de plaats in de huiskamer waar ik aan het werk was weer goed stofvrij gemaakt. Ik heb de bas vervolgens op twee oude theedoeken op één van de zijkanten gelegd. Voor het lakken maakte ik gebruik van een penseel no. 8 voor de wat grotere vlakken en een klein penseeltje no. 3 voor de minieme beschadigingen. Vervolgens heb ik alle kale plekken en alle beschadigingen eenmaal gelakt met de standaard kleur naturel kersen. Voor de minieme beschadigingen gaf dit al een acceptabele verbetering behalve als zij op een plaats zaten waar de kleur donker was. De grote beschadiging op het zijvlak heb ik vier maal behandeld voordat de kleur donker genoeg en de laag dik genoeg was. De kleur was nu goed maar de plek was nog wel wat mat.
Het werkt handig om eerst alle delen te lakken waar je goed bij kunt als de bas op één van de zijkanten ligt. De lak droogt snel en na een uur kun je de bas omdraaien op de andere zijkant en de overige delen lakken.
Voor de minieme beschadigen op donkere plekken en de kale plekken op de randen is lak nodig waar pigment aan toegevoegd is. Ik heb daarvoor een doosje van een filmrolletje gebruik dat goed af te sluiten is en dat ik voor ongeveer 2/3 gevuld heb met de standaard lak naturel kersen. Ik heb er vervolgens wat pigment Oxydrood door gedaan en goed geroerd met een stokje. Ik moest een aantal keren een klein straaltje pigment toevoegen voordat de keur donker genoeg was. Vervolgens heb ik alle minieme beschadigingen op donkere plekken nog een keer aangetipt met de gemengde lak. Zij vallen nu niet meer op. Alle delen die oorspronkelijk kaal waren van de randen heb ik zo dik mogelijk gelakt met de gemengde lak. Deze beschadiging vallen daardoor ook niet meer op wat betreft kleur maar zijn nog wel wat mat.
Vervolgens heb ik de kale plek op de zijkant en de randen van voor- en achterblad nog een keer licht geschuurd met watervast schuurpapier no. 280 en de bas daarna weer goed stofvrij gemaakt.
Omdat de randen toch de meest kwetsbare delen van de bas zijn, heb ik ze vervolgens over de gehele lengte gelakt met een hoogglans lak van het merk Rambo, Pantser Vernis, blank no. 701. Ook de grote beschadiging op het zijvlak werd hiermee behandeld. Van de minieme beschadigingen werden alleen de wat grotere met hoogglanslak behandeld omdat hele kleine beschadigingen daar toch niet mooier van werden. Deze lak droogt minder snel dan de interieurlak en er moet daarom wel een paar uur gewacht worden voordat de bas op zijn andere kant gelegd kan worden.
De beschadiging op het zijvlak is nog steeds goed te zien hoewel de kleur goed is. Dit komt vooral omdat de originele laak daar nogal dik was en je de overgang tussen oud en nieuw blijft zien ook al vul je de kale plek op met vier lagen lak. Het bijwerken van de  randen van het voor- en het achterblad is erg goed gelukt en het is haast niet te zien dat zij bijgewerkt zijn. Ook de minieme beschadigingen zijn veel minder opvallend dan zij waren. Kortom, ik ben tevreden over het resultaat. De door mij uitgevoerde behandeling kostte ongeveer 20 Euro aan lak, schuurpapier en penselen waarvan eigenlijk nog nauwelijks iets gebruikt werd. De totaal benodigde tijd is ongeveer vier uur als de wachttijd niet meegeteld wordt.
Ik kan me voorstellen dat bij een restaurateur van antieke strijkinstrumenten de haren ten berge zullen rijzen als hij mijn methode van lak bijwerken met een normale interieurlak leest maar mijn bas is nu eenmaal geen Stradivarius en als hij lekker speelt en er netjes uit ziet dan is het mij goed genoeg.
Adriaan Kragten

contrabas
Windingen

Afgezien van het feit dat je (bv. bij strats en teles) een minimaal aantal windingen om de sleutel heen moet hebben  omdat de snaar anders niet ver genoeg naar beneden wordt gehouden (vaak de E en de A) adviseren wij zo min mogelijk windingen te gebruiken (2 a 3) en die windingen zo strak mogelijk op de sleutel te ‘zetten’. Als je dan ook nog even het losse eindje de andere kant opbuigt (van boven af gezien rechtsom) en de rek even voorzichtig uit de snaar trekt nadat je hem op stemming hebt gebracht hou je in 90% van de gevallen een gitaar over die niet of nauwelijks meer ontstemd, zelfs bij gebruik van tremelo-dingen. De andere 10% heeft pech en moet waarschijnlijk denken aan nieuwe stemsleutels. Wel even de losse eindjes afknippen! Ik heb al eens meegemaakt dat een optreden eindigde in het ziekenhuis toen de zanger op het hoogtepunt van zijn show een snaar recht in zijn oog kreeg….
Ferdinand Rikkers

Zittend spelen

Ik speel nu al een paar jaar zittend, en gebruik daarvoor de stoel die ter plekke beschikbaar is waarbij ik het liefst lekker achterover hang/zit zodat ik in lijn met de bas ‘lig’, en ik zorg er met een meter-jeneverplank voor de juiste hoogte van de hals tov de schouder. (De meter-jeneverplank is een plank met kleine gaten in rij met 1 groot gat voor stoelpoot.)
Doordat je zit en er geen energie verloren gaat met het staan en in balans houden van de bas speel je veel meer ontspannen en kan de energie ten volle aangewend worden voor je spel, sterker nog je kunt gewoon je bas loslaten want die blijft toch wel liggen waardoor je ook nog eens 2 handen vrij hebt.
Bijkomend voordeel is dat hoge posities veel makkelijker bereikt kunnen worden. Maak je geen zorgen over hoe het er uitziet als je zit, de reacties zijn tot op heden altijd positief geweest.
Jan van E

Hoeveelheid bas

Voordat ik mijn versterker neerzet bij een optreden stamp ik eerst eens op de vloer. Het kan zijn dat je net tussen twee balken in de vloer inzit en dat geeft meestal meer bas in je geluid. In combinatie met de acoustiek kun je hiermee spelen. Speel je in een ruimte waarin alle bas teveel is, zet je je versterker juist misschien weer op een balk. Ook in de hoeken heb je meer bas.
Sander Huiberts

Positie box

Uit mijn Audiovisuele-opleiding heb ik het volgende onthouden i.v.m. luidsprekers: een luidspreker mag je nooit tegen een muur zetten, houd hem er een halve tot een meter vanaf. Zo reflecteren de bassen die er langs achter uitkomen tegen de muur naar voor. Het is vooral voor de bassen, dus zal het zeker goed zijn voor basversterkers. Een beetje naar voren en het volume gaat ook omhoog.
Dieter

Versterking & gehoor

Veel mensen weten niet dat de toonregeling van de meeste buizenversterkers nogal complex werkt; als je er hoog bij draait krijg je ook mid mee, als je mid wegdraait krijg je ook minder bas enzovoort. Hele extreme instellingen geven dan ook eerder aan dat er wat mis is met je gehoor (of je gitaar) dan dat je een goed geluid aan het creëren bent.
Een ander fenomeen wat bijna niemand weet: slechts 1 glas bier filtert bijna al je tophoog uit je gehoor. 10 minuten lang 90 decibel van een (repeterend) bandje doen de rest.
Probeer dan ook je geluid vooraf goed in te stellen en later van de toonregeling (en vooral de mastervolume!) af te blijven. Dat kan je later schelen in kosten aan gehoorapparaten…
Ferdinand Rikkers

Naar de volgende Baspagina.

Terug naar het Basoverzicht.